Binlerce insanı öldüren, milyonlarca kişiyi yerinden eden ve Ukrayna'nın büyük kısmını yok eden savaşın ardından, son yaklaşıyor olabilir. ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın da denkleme dahil olmasıyla bin günü aşkın süredir devam eden savaş için dört olası bitiş senaryosu konuşuluyor. Anketler ise Ukraynalıların yaklaşık yüzde 52'sinin savaşın hızlı ve müzakereli bir şekilde sona ermesinden yana olduğunu ortaya koyuyor. Rusya bu yıl 2023'ün tamamında kazandığından altı kat daha fazla toprak kazandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Rus birliklerine Ukrayna'yı işgal emrini vermesinin üzerinden neredeyse 3 yıl geçti. ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump'ın da denkleme dahil olmasıyla savaş son aşamasına girebilir. Savaşı sona erdirecek bir anlaşma her zamankinden daha olası görünüyor.
Ukrayna mücadele ediyor: Yazdan beri istikrarlı bir şekilde toprak kaybediyor, ordusu giderek daha ciddi bir asker sıkıntısıyla karşı karşıya ve Rusya bu yıl 2023'ün tamamında kazandığından altı kat daha fazla toprak kazandı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski yakın zamanda Ukrayna ordusunun şu anda Rusya'nın işgal ettiği tüm toprakları kurtarmak için yeterli güce sahip olmadığını kabul etti ve NATO üyeliği karşılığında bu hedefi erteleme fikrini ortaya attı.
Anketler, Ukraynalıların yaklaşık yüzde 52'sinin savaşın hızlı ve müzakereli bir şekilde sona ermesinden yana olduğunu ortaya koyuyor. Geçen sene bu oran yüzde 27'ydi.
Ukraynalılar savaş yorgunu, ancak Rusya'nın da sorunları var. Ukrayna ve müttefikleri, Rus ordusunun ölü ve yaralılarının yaklaşık 700 bin civarında olabileceğini tahmin ediyor.
Ukrayna'nın gelecekteki güvenliğine ilişkin dört olası senaryo şöyle: Zelenski, NATO üyeliği istiyor, ancak bu umut muhtemelen gerçekleşmemiş olarak kalacak. NATO'ya yeni bir üye kabul etmek için oybirliği gerekiyor ve ittifakın Ukrayna konusunda aynı fikirde olmaya en çok yaklaştığı an, 2008'de Ukrayna'nın belirsiz bir gelecekte saflarına katılacağını duyurmasıydı. EN AZ 7 ÜLKE İSTEMİYOR En az yedi NATO ülkesinin Ukrayna'nın katılımına karşı çıktığı veya bunu süresiz olarak ertelemek istediği bildiriliyor, bunlara Amerika Birleşik Devletleri de dahil.
Alternatif olarak, isteklilerden oluşan bir koalisyon Ukrayna'yı koruma sözü verebilir. Sorun şu ki Ukrayna, ABD'nin garantörler arasında olmasını isteyecektir. Ukrayna hükümeti, NATO'yu esasen ABD'nin bir koruma garantisi olarak görüyor ve Amerikan birlikleri ve silahlarıyla güçlendirilmediği sürece hiçbir koalisyonu güvenilir olarak görmeyecektir.
Avrupa'nın öncülük ettiği bir son nasıl görünebilir? Birkaç Avrupa ülkesi savaş sonrası Ukrayna'ya asker konuşlandırma olasılığını görüştü. Geçtiğimiz hafta, Avrupa'nın kendi savunması için daha fazlasını yapması gerektiğini vurgulayan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, bir barış anlaşmasının ardından Ukrayna'ya Avrupa askerleri konuşlandırmayı görüşmek üzere Polonya Devlet Başkanı Donald Tusk ile bir araya geldi.
Başka bir olası model -buna silahlı tarafsızlık diyelim- Ukrayna'nın en az tercih ettiği model olacak. Rusya'nın Ukrayna'ya saldırmayacağına dair söz vermesini ve Ukrayna'nın hem NATO üyeliğinden hem de topraklarında yabancı asker ve silahların konuşlandırılmasından vazgeçmesini gerektirecek.
Silahlı tarafsızlık, Ukrayna'yı diğer çözümlere kıyasla daha savunmasız bırakacak. Putin ise tarafsızlığın "iyi komşuluk ilişkileri" için elzem olduğunu söylüyor.