Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Kuzey Batı eyaletindeki terk edilmiş Stilfontein madeninde kurtarma operasyonu başlatıldı. Teslim olmamak için direnen yüzlerce madenci yer altında aç ve susuz halde mahsur kalmıştı.
Devlet televizyonu SABC'nin haberine göre, hükümetin yaklaşık 600 bin dolar bütçe ayırarak başlattığı kurtarma operasyonunun ilk gününde madenden 26 kaçak madenci çıkarıldı. Anayasa Mahkemesinin madencilerin kurtarılması için hükümetin harekete geçmesine yönelik kararının ardından başlatılan operasyonda ayrıca 2 kaçak madencinin cesedine ulaşıldı.
Madencilikten Etkilenen Toplulukların Eylem Birliği (MACUA) isimli Güney Afrikalı insan hakları örgütü, Stilfontein'de mahsur kalan madencilerin açlıktan ölen arkadaşlarının cesetlerini yedikleri iddiasıyla 3 Ocak'ta Anayasa Mahkemesine başvurmuştu.
MACUA'dan 9 Ocak'ta yapılan açıklamada, yer altında 109 madencinin cesedinin bulunduğu iddia edilmişti. Yer altındaki madencilerin cesetlerinin içinde olduğu iddia edilen ceset torbaları görüntüleri, kamuoyunda tepkilere neden olmuştu.
Güney Afrika Genel Endüstri İşçileri Sendikasından (GIWUSA) yapılan açıklamada da geçen hafta itibarıyla 9 madencinin cesedinin çıkarıldığı Stilfontein'de en az 100 madencinin cesedinin de çıkarılmayı beklediği öne sürülmüştü.
Güney Afrika polisinin, Kuzey Batı eyaletindeki Stilfontein madeninde Kasım 2024'ten itibaren kaçak madencilere su ve gıda tedarikini kesmesinin ardından, teslim olmamak için direnen yüzlerce madenci yer altında aç ve susuz halde mahsur kalmıştı.
Cumhurbaşkanlığı İşleri Bakanı Khumbudzo Ntshavheni'nin, kaçak madencilerin gerekirse "dumanla dışarı çıkarılacağını" açıklaması, kamuoyunda tepkilere neden olmuştu. Resmi verilere göre, 12 Ocak itibarıyla Stilfontein'den 1590 kaçak madenci çıkış yaptı.
Yer altında hala yüzlerce kaçak madencinin çıkarılmayı beklediği tahmin ediliyor. Öte yandan hükümet yetkilileri, gecikmeli çıkışların kaçak madencilerin kolluk kuvvetlerince tutuklanmamak için kullandığı bir taktik olduğunu belirtmişti.
Elmas, altın, platin gibi değerli madenlere sahip Güney Afrika'da terk edilmiş veya gaz sızıntılarının yaşandığı faal madenlerde, altın ve krom gibi değerli maden arayan kaçak madenciler, halk arasında "zama zama" olarak biliniyor.
Güney Afrika'da 10 bin ila 30 bin kişinin doğrudan kaçak madencilik faaliyetlerine karıştığı düşünülüyor. Yalnızca kaçak altın madenciliğinin ülke ekonomisine maliyetinin yıllık ortalama 3,8 milyar dolar olduğu tahmin ediliyor.
