Gana kaynaklı üretim ve arz endişeleriyle kakaoda ton fiyatı tekrar 10 bin dolar seviyesine dayandı. Ganalı çiftçilerin kakao çekirdeklerini komşu ülkelere kaçırdıkları ve buralarda daha yüksek kazançla sattıkları yönündeki iddialar da fiyatlardaki sert yükselişi destekledi.
Dünya kakao fiyatları nisan ayında Fildişi Sahili ve Gana'daki büyük kakao fabrikalarının tohum maliyetleri dolayısıyla üretimi kısma veya durdurma kararı alması sonucu ciddi ölçüde yükselmişti. Intercontinental Exchange'de kakaonun ton başına fiyatı, 11 bin 722 dolarla rekor seviyeyi görmüştü. Kakao arzında sorunların ana nedeni olarak uzun süreli kuraklık ve şiddetli yağmur gibi olumsuz hava koşulları gösterilirken, bitki hastalıkları da mahsulü etkiledi. Kakao ağaçlarının ölmesine neden olan CSSVD virüsü bu açıdan üretimi etkileyen en önemli neden oldu. EL NİNO'NUN DA KATKISI OLMUŞTU Geçen yıl yaşanan hava akımı El Nino da kakao fiyatlarındaki yükselişi tetikleyen unsurlar arasında yer aldı. Kakaoda nisan ayında yaşanan yukarı yönlü sert hareketlerin ardından arz endişeleri azalmış, fiyatlar 27 Nisan-4 Mayıs haftasında yüzde 24'ü aşkın gerilemeyle 7 bin dolar seviyesinin altına inmiş ve tüm zamanların en hızlı haftalık düşüşü kayda geçmişti. Hava durumu kaynaklı endişelerin yeniden gündeme gelmesiyle kakao fiyatları tekrar yükselişe geçti. Intercontinental Exchange'de kakaonun ton başına fiyatı dün günlük bazda yüzde 7,8 artışla 9 bin 980 dolara çıktı.
NEDEN YÜKSELİYOR? Analistler, fiyatlardaki bu artışın dünyanın en büyük ikinci kakao üreticisi Gana özelinde ortaya çıkan arz endişelerinden kaynaklandığını belirtti. Gana'nın mahsulün kötü olması nedeniyle 350 bin tona kadar kakao çekirdeği teslimatını gelecek sezona ertelemeyi planladığına dair haber akışı, fiyat yükselişini tetikledi. Ülkenin kakao üretimi, küresel iklim değişikliği kaynaklı olumsuz hava koşulları, bitki hastalıkları ve kakao çiftliklerinin yerini yasa dışı altın madenciliğinin alması nedeniyle azalıyor. Ganalı çiftçilerin kakao çekirdeklerini komşu ülkelere kaçırdıkları ve buralarda daha yüksek kazançla sattıkları yönündeki iddialar da fiyatlardaki sert yükselişi destekledi. Kakaonun ton başına fiyatı yılın başından bu yana yaklaşık yüzde 135 arttı.